Khổ vì tuyến vú phụ

Tuyến vú phụ là bất thường bẩm sinh, xuất hiện ở khoảng 2% – 6% nữ giới, 1% – 3% ở nam giới, hầu hết lành tính nhưng khiến người bệnh đau đớn, khó vận động mỗi kỳ kinh nguyệt và khi mang thai, sinh con. [1]

Thạc sĩ bác sĩ Huỳnh Bá Tấn, khoa Ngoại Vú – Đầu Mặt Cổ, BVĐK Tâm Anh TP.HCM chia sẻ thông tin trên, đồng thời cho biết tuyến vú phụ hình thành khi các mô vú dọc theo dải vú không thoái hóa hết trước khi em bé được sinh ra. Chúng khác nhau về kích thước, hình dạng, có thể có núm vú hoặc quầng vú.

Các mô vú này cũng bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi nội tiết tố. Trước kỳ kinh nguyệt, nhiều chị em thường đau nhức ở ngực. Chị em có tuyến vú phụ ở nách, ngoài đau ngực cũng sẽ đau nhức vùng nách, khó dang tay, gập tay. Khi nội tiết tố tăng đến đỉnh điểm (mang thai, cho con bú), vú phụ sẽ tăng kích thước. Người bệnh tiếp tục bị hạn chế cử động cánh tay, đau vùng nách và dọc theo giữa cánh tay; đồng thời không tự tin khi mặc áo sát nách, khó lựa chọn trang phục, ảnh hưởng đến thẩm mỹ.

Sau kỳ kinh nguyệt và sau sinh, tuyến vú phụ sẽ giảm kích thước nhưng không biến mất. Mỗi kỳ kinh nguyệt và những lần mang thai, sinh con tiếp theo, tuyến vú phụ tăng kích thước trở lại, sản xuất sữa, cương sữa gây đau nhức, khó vận động.

Khoa Ngoại Vú, BVĐK Tâm Anh TP.HCM tiếp nhận nhiều chị em gặp rắc rối vì tuyến vú phụ, phải phẫu thuật cắt bỏ. Như trường hợp chị M.T.N. (25 tuổi, TP.HCM) bị tuyến vú phụ ở 2 bên nách. Bình thường, 2 tuyến vú phụ ẩn dưới da, đặt tay vào mới thấy khối cộm cộm ở nách. Khi mang thai, tuyến vú phụ tăng kích thước như quả trứng gà. Chị sinh con, vú phụ cương sữa, da căng bóng, đỏ au, đau nhức vùng nách và dọc theo giữa cánh tay.

Chị N. không thể cử động tay, ôm con và không thể ngủ. Chị mất ngủ, uống thuốc giảm đau suốt 1 tháng sau sinh. Con 1 tuổi nhưng tuyến vú phụ của chị N. không giảm kích thước. Kết quả siêu âm tại BVĐK Tâm Anh TP.HCM ghi nhận tuyến vú phụ của chị có chu vi 10cm và 5cm lần lượt ở mỗi bên phải và trái.

Trường hợp khác là chị K.A.T. (33 tuổi, TP.HCM) bị tuyến vú phụ ở 2 bên nách suốt 33 năm. Lúc nhỏ, tuyến vú phụ không phát triển, chị vận động tay bình thường. Đến tuổi dậy thì, tuyến vú phụ tăng kích thước, nổi lên da như u. Mỗi kỳ kinh nguyệt, 2 vú phụ sưng như trái chôm chôm khiến chị đau nhức 2 nách và 2 ngực, không thể lái xe đi làm, không khép được tay. Khi chị tăng cân, tuyến vú phụ cũng tăng kích thước theo. Chị luôn chọn trang phục áo dài tay để che khuyết điểm cơ thể.

Khi mang thai, tuyến vú phụ cũng tăng kích thước như trái vú sữa. Khi chị sinh con, tuyến vú phụ cũng cương sữa, đau nhức nhưng chị cố gắng chịu đựng. Sau 2 năm sinh con, tuyến vú phụ của chị T. giảm kích thước trở lại như trái chôm chôm nhưng để lại vùng da thừa chảy dài ở vùng nách.

Tại khoa Ngoại Vú, BVĐK Tâm Anh TP.HCM, chị N. và chị T. được tư vấn cắt tuyến vú phụ để đảm bảo thẩm mỹ và chấm dứt tình trạng khổ sở. Ê kíp bác sĩ rạch đường mổ chỉ 3cm – 5cm, lẫn vào nếp nhăn ở nách, đưa dụng cụ cắt mô vú phụ. Bác sĩ cắt phần da thừa để mang lại đường nét hài hòa cho vùng nách. Ê kíp bác sĩ may thẩm mỹ, tránh sẹo gồ ghề, lồi, lõm.

Tỉnh dậy sau phẫu thuật, chị N. và chị T. thấy vùng nách phẳng trở lại, đưa tay lên xuống, dang tay hay khép tay đều không bị vướng víu. 2 chị được xuất viện sau 12 giờ theo dõi, đánh giá sức khỏe ổn định, vết mổ khô ráo.

Bác sĩ Tấn cho biết, tuyến vú phụ hầu hết lành tính nhưng gây nhiều bất tiện cho người bệnh trong sinh hoạt. Vùng da nách thường nhiều mồ hôi, ít khô thoáng nên phụ nữ có tuyến vú phụ sưng dễ bị kích ứng, viêm vùng da này. Nhiều trường hợp da nách dày lên, ma sát với áo nên sạm đen gây mất thẩm mỹ.

Phẫu thuật cắt tuyến vú phụ không ảnh hưởng đến chức năng tuyến vú chính. Tuy nhiên, bác sĩ cần đảm bảo lấy sạch mô vú, cắt da vừa đủ để tránh hoại tử, nhiễm trùng vùng da nách.

Tình trạng tuyến vú phụ sưng có thể gây nhầm lẫn với tình trạng nguy hiểm hạch nách sưng do ung thư vú, viêm vú… Do đó, khi bị sưng hay nổi u ở vùng nách, người bệnh nên đi khám để bác sĩ kiểm tra, chẩn đoán phù hợp. Ngoài ra, chị em không mang thai, không sinh con nhưng tuyến vú phụ tăng kích thước bất thường nên đi khám với bác sĩ.