Vô sinh nam ngày càng trẻ hóa

Nhiều trường hợp vô sinh nam được phát hiện sớm ở tuổi đôi mươi, giúp tăng tỷ lệ điều trị thành công, tối ưu chi phí, cải thiện khả năng sinh lý và tăng chất lượng cuộc sống.

Bác sĩ Trương Nguyễn Minh Tuấn, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Quận 8 TP.HCM, cho biết thời gian qua các bác sĩ tiếp nhận khám và điều trị cho nhiều nam giới trẻ, từ 26-35 tuổi, hiếm muộn do nhiều nguyên nhân như đột biến gene, bất thường nhiễm sắc thể, viêm nhiễm vùng kín, mắc các bệnh lý nam khoa, rối loạn cương dương thoáng qua, suy sinh dục… Đây được xác định là độ tuổi trẻ, và lượng bệnh ngày càng tăng so với trước đây.

Vô sinh nam ngày càng trẻ hóa do nhiều yếu tố, trong đó nhiều nghiên cứu trên thế giới cho thấy khả năng sinh sản của nam giới ngày càng giảm sút. Số lượng tinh trùng của nam giới trên toàn thế giới đang giảm khoảng 1,1% mỗi năm, với mức giảm chung là 51,6% trong 45 năm qua. Tốc độ suy giảm đã tăng gấp đôi kể từ năm 2000.

Tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nhựa, hút thuốc lá, chất kích thích, chế độ ăn uống thiếu khoa học, béo phì, lối sống… được cho là những yếu tố góp phần sự gia tăng bệnh tật nói chung ở nam giới và giảm khả năng sinh sản nói riêng. Ước tính cứ khoảng 6 cặp đôi thì có một cặp gặp khó khăn trong việc thụ thai.

Thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tại Việt Nam, có khoảng 7,7% – tương đương 1 triệu vợ chồng vô sinh hiếm muộn. Vô sinh nam chiếm khoảng 50% trong tổng số các trường hợp.

Theo bác sĩ Tuấn, trước đây, nam giới thường mang nặng tâm lý e ngại đi khám, sợ bị đánh giá khả năng sinh lý, cho rằng nguyên nhân muộn con đến từ người vợ. Các trung tâm nam khoa không phát triển các kỹ thuật điều trị vô sinh, dẫn đến nam giới thường phát hiện bệnh ở độ tuổi lớn, ngoài 35 tuổi, thậm chí ngoài tuổi 40, khi kết hôn nhiều năm không có con.

Khó khăn ở những trường hợp nam giới lớn tuổi là tình trạng bệnh lý lâu năm, khó điều trị, giảm tỷ lệ thành công. Nhiều trường hợp phải đối diện với nguy cơ xin tinh trùng để thụ tinh ống nghiệm nếu muốn có con, tức là đứa trẻ sinh ra không cùng huyết thống với bố.

Hiện nay giới trẻ có nhiều điều kiện tiếp cận với thông tin y tế, suy nghĩ và quan điểm cởi mở, quan tâm chăm sóc sức khỏe hơn, sự phổ biến của các chương trình khám sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân… cũng là những yếu tố giúp nam giới phát hiện bệnh sớm, khi ở độ tuổi trẻ. Lợi ích của việc thăm khám, phát hiện và điều trị sớm giúp tăng tỷ lệ điều trị thành công, sớm có con, giảm các chi phí, đồng thời cải thiện khả năng sinh lý và tăng chất lượng cuộc sống cho nam giới trong thời gian dài về sau.

Anh Long, 24 tuổi, ở Long An là một trong những trường hợp trẻ tuổi nhất đang được điều trị tại IVF Tâm Anh. Bác sĩ Tuấn cho biết, người bệnh được chẩn đoán suy sinh dục trung tâm. Khi dậy thì, các bộ phận sinh dục không phát triển, kích thước vùng kín nhỏ, không có các biểu hiện như mọc lông, xuất tinh, không phát triển cơ bắp.

Trước khi đến IVF Tâm Anh, người bệnh đã được điều trị tiêm bổ sung hormone sinh dục testosterone trong 8 năm tại một bệnh viện khác, cơ bắp tăng nhẹ nhưng kích thước tinh hoàn không cải thiện nhiều, không xuất tinh như nam giới bình thường.

Tại IVF Tâm Anh, Long được các bác sĩ khám toàn diện, chẩn đoán suy sinh dục trung tâm, các hormone vùng hạ đồi tuyến yên và testosterone đều thấp, không có tinh trùng. Thay vì chỉ tiêm testosterone như trước, bác sĩ chỉ định phương pháp điều trị nội khoa với liệu pháp gonadotropin – liệu pháp bổ sung toàn diện các hormone sinh dục giúp có cơ hội phát triển cơ quan sinh dục và sản xuất tinh trùng.

Trường hợp khác là anh Hải, 29 tuổi, ở Tây Ninh, kết hôn 1 năm không có con, thường xuyên đau tức ở vùng kín. Kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ của anh Hải không có tinh trùng. Người bệnh được chẩn đoán mắc bệnh lý giãn tĩnh mạch thừng tinh nặng gây thoái hóa các ống sinh tinh.

Anh Hải được các bác sĩ IVF Tâm Anh mổ vi phẫu micro-TESE tìm tinh trùng. Phần lớn thời lượng đầu của cuộc phẫu thuật không có kết quả bởi các ống sinh tinh thoái hóa. Các bác sĩ khảo sát sâu hơn ở bán cầu bên phải tinh hoàn, tìm thấy một cụm ống sinh tinh tiềm năng. Chuyên viên phôi học xé mô, soi tìm dưới kính hiển vi đảo ngược có độ phóng đại gấp 200 lần, phát hiện khoảng 30 tinh binh đủ cho hai chu kỳ thụ tinh ống nghiệm.

Một nửa số tinh trùng được thụ tinh cùng noãn của người vợ, nuôi cấy được 6 phôi chất lượng tốt. Vợ anh Hải được chuyển một phôi vào lòng tử cung, đậu thai ngay, thai kỳ hiện 9 tuần, khỏe mạnh. Số còn lại được trữ đông giúp người bệnh thêm cơ hội có con trong tương lai.

Ê kíp bác sĩ IVF Tâm Anh phẫu thuật tìm tinh trùng giúp nam giới vô sinh có con

Theo các thống kê trên thế giới, tần suất sử dụng các công nghệ hỗ trợ sinh sản đang gia tăng với tốc độ 5-10% mỗi năm do tỷ lệ vô sinh hiếm muộn và nhu cầu điều trị ngày càng lớn của người bệnh. Tại Mỹ, thống kê vào năm 2021 có tổng cộng hơn 413 nghìn chu kỳ hỗ trợ sinh sản, trong đó 80% bệnh nhân dưới 40 tuổi, hơn 27% trên tổng số chu kỳ do yếu tố nam giới. Đặc biệt, 80% trong tổng số các chu kỳ được thực hiện bằng phương pháp IVF-ICSI (tiêm tinh trùng vào bào tương noãn giúp tăng tỷ lệ thụ tinh ống nghiệm thành công).

Tại Việt Nam, theo thống kê của Bộ Y tế, ước tính mỗi năm Việt Nam có khoảng 1 triệu cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn, tỉ lệ khoảng 7,7%. Đặc biệt, vô sinh thứ phát (vô sinh sau một lần có thai) chiếm 3,8% và có chiều hướng gia tăng đến 15-20% sau mỗi năm và chiếm hơn 50% các cặp vợ chồng vô sinh.

Thống kê của WHO cũng chỉ ra Việt Nam là một trong những quốc gia nằm trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương có tỷ lệ sinh thấp dần và tỷ lệ vô sinh cao trên thế giới.

Theo các chuyên gia y tế, hiện nay trình độ điều trị vô sinh hiếm muộn của Việt Nam được đánh giá tương đương các nước trong khu vực, kỹ thuật phát triển rất nhanh. Việt Nam đang có hơn 50 trung tâm có thể thụ tinh ống nghiệm, có thể đáp ứng được nhu cầu điều trị của bệnh nhân vô sinh, hiếm muộn.

Thực hiện IVF ở Việt Nam đạt mức thành công cao, 60% số ca chu kỳ IVF có thai lâm sàng. Tại IVF Tâm Anh tỷ lệ IVF thành công trung bình lên đến 71.5%; ở độ tuổi dưới 35 tỷ lệ thành công đạt 76.5%; độ tuổi dưới 28 tuổi tỷ lệ thành công cao nhất lên đến 80.5%, đồng nghĩa với việc khám và điều trị sớm giúp tăng tỷ lệ thành công.

Bác sĩ Tuấn cho biết, nam giới vô sinh thường giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, một số trường hợp không có tinh trùng do tắc nghẽn hoặc các hội chứng di truyền, biến chứng của bệnh quai bị.

Tại IVF Tâm Anh, nhiều kỹ thuật hỗ trợ sinh sản hiện đại được áp dụng tùy nguyên nhân và tình trạng, như điều trị bệnh lý ảnh hưởng đến chức năng tình dục; hướng dẫn thay đổi lối sống; điều trị nhiễm trùng; thuốc và liệu pháp hormone.

Phẫu thuật trong những trường hợp giãn tĩnh mạch thừng tinh, nối ống dẫn tinh, trích tinh trùng từ mào tinh và tinh hoàn cho nam giới vô tinh như chọc hút tinh trùng từ mào tinh qua da (PESA), vi phẫu trích tinh trùng từ mào tinh (MESA); phẫu thuật trích tinh trùng từ tinh hoàn (TESE); và kỹ thuật cao cấp vi phẫu trích tinh trùng từ tinh hoàn (micro-TESE).

Các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản nam cũng được ứng dụng thường quy, như thụ tinh nhân tạo (IUI), thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), đặc biệt kỹ thuật tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI). ICSI kết hợp với vi phẫu micro-TESE là phương pháp tối ưu nhất cho nam giới vô tinh khi chỉ cần 1 tinh trùng đã có thể kết hợp cùng trứng để tạo phôi.

Bên cạnh các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản giúp nam giới sớm có con bằng tinh trùng của chính mình, hạn chế nguy cơ xin tinh trùng hiến tặng, các bác sĩ IVF Tâm Anh khám và điều trị toàn diện các bệnh lý nam khoa, phẫu thuật chỉnh hình cơ quan sinh dục, chăm sóc sức khỏe sinh sản, cải thiện khả năng sinh lý và chất lượng cuộc sống cho nam giới.

Các bác sĩ khuyến cáo, nam giới khi có các bất thường ở hệ thống cơ quan sinh dục, kết hôn sau một năm chưa có con nên đến Trung tâm Hỗ trợ sinh sản để được khám và điều trị kịp thời. Nam giới trẻ chưa kết hôn nếu mắc các bệnh lý nguy cơ gây vô sinh nên cân nhắc trữ đông tinh trùng bảo tồn khả năng sinh sản, chủ động thời điểm sinh con trong tương lai.

*Tên người bệnh đã được thay đổi