Khám sức khỏe bất ngờ phát hiện hai u thực quản ác tính

TP HCM – Ông Phương, 52 tuổi, không có dấu hiệu bất thường, nội soi tiêu hóa khi khám sức khỏe bất ngờ phát hiện hai khối u ác tính ở thực quản.

Nội soi tiêu hóa bằng máy nội soi ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho thấy ông Phương có hai khối u ở vị trí 1/3 trên và 1/3 giữa thực quản. Kết quả sinh thiết mô xác định ung thư biểu mô tế bào vảy, còn gọi là ung thư biểu mô tế bào gai.

Ngày 7/11, tiến sĩ, bác sĩ Đỗ Minh Hùng, Giám đốc Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết sang thương phẳng dễ bỏ sót nhưng nhờ bác sĩ khảo sát kỹ với hỗ trợ của AI, nhuộm màu điện tử, có khả năng phóng đại hơn 150 lần nên phát hiện được ung thư sớm như dạng này.

Ở giai đoạn sớm, triệu chứng ung thư biểu mô tế bào vảy gần như không có hoặc không rõ ràng nên người bệnh dễ chủ quan. “Đây là bệnh lý ác tính nguy hiểm, tiến triển nhanh nên cần can thiệp càng sớm càng tốt”, bác sĩ Hùng cho biết. Khối ung thư biểu mô tế bào vảy của ông Phương xuất phát từ tế bào dạng biểu bì ở thành thực quản (giai đoạn sớm), cần can thiệp nội soi cắt tách dưới niêm mạc thực quản (Endoscopic Submucosal Dissection – ESD) nhằm bảo tồn thực quản, đồng thời triệt căn tế bào ung thư.

Ông Phương được gây mê nội khí quản, bác sĩ cắt hớt khối sang thương ở thực quản trên 1 cm, sau đó cắt tách đoạn giữa thực quản khoảng 6 cm, chiếm hơn 2/3 chu vi. Bác sĩ dùng kỹ thuật bơm nước thay hơi khi để cắt bỏ tới lớp dưới niêm mạc qua nội soi (cắt hớt dưới niêm mạc dưới nước) nhằm thấy rõ điểm chảy máu, hạn chế tổn thương do nhiệt và ổn định phẫu trường.

Hậu phẫu, sức khỏe hồi phục tốt, ông được xuất viện sau một ngày. Kết quả giải phẫu bệnh cả hai khối u đều ở giai đoạn ung thư sớm, diện cắt an toàn. Ông được lấy hết sang thương nên không phải điều trị bổ sung nhưng cần theo dõi định kỳ với xét nghiệm máu, nội soi định kỳ, ăn uống khoa học, hạn chế dầu mỡ, kiêng rượu bia và thuốc lá.

Nội soi cắt dưới niêm mạc là kỹ thuật can thiệp tối thiểu được áp dụng trong điều trị bệnh Barrett thực quản, polyp đại tràng, ung thư đường tiêu hóa giai đoạn sớm. Bác sĩ Hùng cho biết kỹ thuật này loại bỏ chính xác khối u nhưng không ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận, bảo tồn cấu trúc giải phẫu và chức năng sinh lý của cơ quan. Nhờ đó, người bệnh được xuất viện sớm và nâng cao chất lượng sống.

Triệu chứng ung thư thực quản điển hình như nuốt nghẹn, nuốt khó, sụt cân, đau tức vùng ngực sau xương ức khi nuốt, nôn, tăng tiết nước bọt… Theo bác sĩ Hùng, khám sức khỏe định kỳ, phát hiện bệnh sớm rất quan trọng. Lý do là điều trị ung thư thực quản giai đoạn muộn khó khăn, phẫu thuật mất nhiều thời gian với cắt toàn bộ thực quản kèm nạo hạch 2 hoặc 3 vùng với nhiều nguy cơ tai biến, biến chứng phẫu thuật. Nhiều trường hợp phải kết hợp với điều trị đa mô thức như hóa trị, xạ trị, giảm nhẹ. Hiệu quả thường giới hạn, tỷ lệ sống sau 5 năm chỉ đạt khoảng 5%. Với trường như ông Phương nếu phát hiện muộn hơn cũng không thể phẫu thuật cắt triệt để với 2 vị trí u như vầy.

Thống kê của Hiệp hội ung thư thế giới cho thấy, ở Việt Nam, năm 2020 có 3.281 ca mắc ung thư thực quản mới, 3.080 ca tử vong mỗi năm, được xếp thứ 9 về ca tử vong do bệnh ung thư, bệnh thường gặp ở nam giới. Con số này vẫn không ngừng gia tăng. Nội soi đường tiêu hóa được xem là “tiêu chuẩn vàng” trong việc phát hiện sớm bệnh lý nguy hiểm này.