Cắt bỏ thành công khối u 8kg chèn ép khung chậu người đàn ông

Anh Nguyễn Ngọc Tiến (33 tuổi, Thừa Thiên Huế) bị u xương ác tính khổng lồ ở vùng chậu, được các bác sĩ tiến hành cắt bỏ thành công trong khi vẫn bảo tồn các tạng và chi thể.

Anh Tiến phát hiện bị ung thư xương (Sarcoma sụn) từ năm 2016. Khối u phát triển to nhanh bất thường ở vùng khung chậu gây tổn hại sức khỏe, đi lại khó khăn và tâm lí tự ti vì ngoại hình. Người bệnh từng 2 lần thực hiện phẫu thuật cắt bỏ khối u nhưng đều không thành công do mất máu nhiều trong quá trình mổ. Anh Tiến được khuyên nên lựa chọn tháo bỏ khớp háng để ngăn ngừa sự phát triển của khối u. “Tôi còn trẻ, nếu tháo bỏ khớp sẽ ảnh hưởng nhiều tới cuộc sống sau này. Tôi chỉ mong có thể loại bỏ khối u mà vẫn giữ được đôi chân, sau này vẫn có thể tự đi lại được”, anh Tiến chia sẻ.

Đầu năm 2024, anh Tiến tới thăm khám tại khoa Chấn thương chỉnh hình của Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội. ThS.BS Nguyễn Quang Tôn Quyền, Phó khoa Chấn thương Chỉnh hình cho biết, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng khối u đã phát triển quá lớn, chiếm hết 1/3 trên mặt trước của đùi. Khối u xuất phát từ khung chậu, sau đó phát triển xâm lấn vào khớp háng, xuống đến ⅓ xương đùi bên phải gây cứng khớp, khiến người bệnh đi lại khó khăn. Khối u lớn dần chèn ép vào thần kinh đùi làm chức năng gấp duỗi gối, phần còn lại của chân và bàn chân ngày càng yếu đi.

Kết quả chụp mạch cho thấy khối u đã xâm lấn hoàn toàn hệ thống mạch máu ở vùng chậu và đùi, mạch máu tăng sinh bên trong khối u cũng tạo thành các bể máu lớn có nguy cơ chảy máu cao khi phẫu thuật, và có thể đây là nguyên nhân thất bại của hai phẫu thuật trước. Vậy nên mục tiêu đầu tiên của phẫu thuật lần này là cần bắc cầu hệ thống mạch máu từ vùng chậu băng qua khối u đi xuống phía dưới đảm bảo tưới máu ở vùng hạ lưu, tiếp đó là kiểm soát các nguồn máu nuôi khối u để giảm thiểu chảy máu, từ đó mới có thể bóc bỏ khối u một cách an toàn. Thứ hai, theo nguyên tắc phẫu thuật ung thư, phẫu thuật viên cần cắt bỏ và đưa ra khỏi cơ thể toàn bộ khối u cũng như các tổ chức lân cận nghi ngờ, không chia nhỏ từng phần khối u để cắt bỏ, có như vậy mới đảm bảo không để lại tế bào u thư sót lại trong phẫu trường làm tăng nguy cơ tái phát tại chỗ. Thứ ba, khối u nằm ở vị trí xương chậu xâm lấn một phần vào khớp háng và khả năng cao là các tạng trong tiểu khung như bàng quang, niệu quản, trực tràng… vì vậy việc phẫu thuật cần sự phối hợp của liên chuyên khoa chấn thương chỉnh hình, mạch máu, tiết niệu, tiêu hóa, gây mê hồi sức.

Hội đồng liên chuyên khoa đã cùng tiến hành thăm khám, đánh giá và hội chẩn để tiên lượng cuộc mổ. Ê-kip phẫu thuật liên chuyên khoa được thành lập, xây dựng kế hoạch phẫu thuật chi tiết nhằm để đảm bảo sự thành công của cuộc đại phẫu lấy bỏ khối u khổng lồ.

Trên hình ảnh CT Scan và MRI (cộng hưởng từ) trước mổ, khối u đã xâm lấn vào tiểu khung và rất nhiều khả năng gây tổn thương niệu quản. Vì vậy, để có thể kiểm soát tốt tình hình, ê kíp tiết niệu đã thực hiện nội soi ngược dòng để đánh giá mức độ xâm lấn của khối u từ bên trong niệu quản và bàng quang của bệnh nhân, đồng thời đặt xông để tránh tổn thương niệu quản trong quá trình phẫu thuật bóc tách sau đó. Khối u lớn chèn ép làm niệu quản bị gập góc khiến việc đặt xông gặp nhiều khó khăn mới có thể thực hiện được.

Tiếp theo, nhóm phẫu thuật viên mạch máu thực hiện bóc tách mạch máu khỏi khối u và bắc cầu động mạch nhằm đảm bảo tưới máu cho phần xa của chi cũng như kiểm soát chảy máu trong quá trình bóc u. Một đoạn mạch máu dài 40cm bị xâm lấn hoàn toàn bởi khối u đã được cắt bỏ và được thay thế bằng mạch máu nhân tạo.

Sau cùng, nhóm phẫu thuật viên chấn thương chỉnh hình cắt bao vây xung quanh khối u với điều kiện các tạng trong ổ bụng được bảo vệ toàn vẹn và ít gây tổn thương nhất cho khớp háng. Đây là quá trình tốn nhiều thời gian nhất trong cả cuộc đại phẫu.

Bác sĩ Quyền cho biết: “Khối u quá lớn, đường mổ quá dài và cấu trúc giải phẫu phức tạp do liên quan đến các tạng trong ổ bụng và mạch máu, vậy nên chúng tôi đã phải phẫu tích rất chậm rãi và cẩn trọng từng bước”. Khó khăn nhất của phẫu thuật khối Sarcoma sụn ác tính ở vùng xương chậu chính là dễ gây tổn thương các tạng quan trọng, hoặc gây chảy máu ồ ạt nguy hiểm tính mạng người bệnh, đồng thời tỷ lệ cắt toàn vẹn khối u thường không cao như các ung thư xương ở các vị trí khác như xương đùi, xương khớp gối, chân, tay… Tuy nhiên, sau nhiều giờ đồng hồ nỗ lực, ekip phẫu thuật đã bóc tách và đưa khối u toàn vẹn ra khỏi cơ thể bệnh nhân.

“Đây là khối u lớn nhất mà chúng tôi từng cắt bỏ với đường kính 30cm mỗi chiều và cân nặng khoảng 8kg”. Giải phẫu bệnh sau phẫu thuật đánh giá toàn bộ diện cắt khối u không có tế bào ung thư. Y văn thế giới ghi nhận với ung thư xương Sarcoma sụn độ ác tính thấp, nếu thực hiện cắt trọn vẹn được khối u không để lại tế bào ung thư thì tiên lượng tốt trên 90%.

4 tháng sau mổ, vết thương đã lành hẳn, anh Tiến kiên trì tập vật lý trị liệu nên đã có thể đi lại và sinh hoạt bình thường, mức độ hồi phục rất nhanh so với thông thường, các chức năng về tiết niệu không bị ảnh hưởng.  “Tôi tưởng đã hết cách rồi, phải chung sống với khối u suốt đời nhưng cơ duyên gặp được các bác sĩ Tâm Anh. Giờ đây tôi cảm thấy cơ thể nhẹ nhõm, có thể trở lại cuộc sống bình thường sau nhiều năm”, anh Tiến nói.

Ung thư xương là bệnh xảy ra khi một khối u hoặc một khối mô bất thường hình thành trong xương. Một khối u được đánh giá ác tính khi phát triển mạnh mẽ và lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Trong đó, Sarcoma sụn (Chondrosarcoma) là khối u xương phổ biến thứ hai và chiếm khoảng 25% trong tổng số các trường hợp u xương ác tính. Đây là loại ung thư nguyên phát, gây biến đổi các tế bào ra sụn. Khối u ác tính hình thành trực tiếp trong xương hoặc mô xung quanh, đặc tính phát triển và di căn chậm. Sarcoma sụn thường phát triển ở xương hông, vai, xương chậu, xu hướng ảnh hưởng đến bộ xương trục thay vì xương tứ chi.

Ung thư xương, đặc biệt là Sarcoma sụn ác tính là căn bệnh ung thư âm thầm, không phòng tránh được. Bác sĩ khuyến cáo người dân cần thăm khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần, đặc biệt khi có các dấu hiệu xương hoặc khối sụn phát triển bất thường trên cơ thể, đau khi vận động…