Thẩm mỹ giúp người bệnh u xơ thần kinh lấy lại tự tin

U xơ thần kinh với hàng trăm khối u lớn nhỏ nổi toàn thân khiến nhiều người tự ti, ngại giao tiếp xã hội, ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng cuộc sống.

Ngày 3/12 TS.BS Vũ Hữu Khiêm, Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết, đây là bệnh lý ít gặp, do gen di truyền. U xơ thần kinh ít đe dọa trực tiếp tính mạng người bệnh nhưng gây nhiều phiền toái, người bệnh tự ti do phải sống chung với ngoại hình “kỳ quái”, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thẩm mỹ và chất lượng cuộc sống. Không chỉ vậy, người bệnh còn có thể mất đi cơ hội phát triển bản thân, hòa nhập cộng đồng, tạo gánh nặng cho gia đình.

Theo tiến sĩ Khiêm, mỗi năm Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội tiếp nhận vài chục ca u xơ thần kinh, mức độ từ nhẹ tới nặng. Trong đó, nhiều trường hợp mong muốn được phẫu thuật thẩm mỹ, hòa nhập cuộc sống. Bệnh hiện chưa có phương pháp điều trị triệt để. Phẫu thuật thường được chỉ định trong các trường hợp khối u xơ thần kinh đã gây ra tình trạng chèn ép hoặc tiềm ẩn nguy cơ làm tổn thương đến cấu trúc thần kinh và các mô xung quanh. Phẫu thuật thẩm mỹ là giải pháp hiệu quả giúp người bệnh tháo bỏ rào cản, tự tin lấy lại ngoại hình.

Điển hình như trường hợp ông Nguyễn Văn Mạnh (68 tuổi, Hà Nam), được phẫu thuật thẩm mỹ loại bỏ hàng trăm khối u vùng đầu – mặt – cổ tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội. Hơn 30 năm trước, người ông xuất hiện nốt nhỏ bằng nửa hạt gạo và nhiều vết dát cà phê (vết đốm như tàn nhang). Vài tháng sau đó tại những nốt đốm này lần lượt nổi nên các khối u to nhỏ, nhiều kích thước. Qua thời gian, khối u nổi ngày càng nhiều. “Tôi đi khám tại nhiều bệnh viện, các bác sĩ từ chối điều trị, nói về nhà sống chung với bệnh. Với tôi, bệnh gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới thẩm mỹ và chất lượng cuộc sống”, ông Hùng cho hay.

Qua thăm khám, các bác sĩ chẩn đoán người bệnh mắc u xơ thần kinh thể NF1. U xơ thần kinh thường gặp typ NF1 (von Recklinghausen disease) và NF2 (Neurofibromatosis 2 – NF-2). Trong đó NF1 là thường gặp nhất, đặc trưng với các vết dát màu cà phê sữa. Bệnh đa phần xuất hiện từ độ tuổi thiếu niên với những khối u phát triển trên da, mô mềm, xương và thần kinh, gây cản trở về ngoại hình. Bệnh di truyền theo gen trội. Gen NF1 nằm trên nhánh dài nhiễm sắc thể 17 giúp mã hóa các protein neurofibromin. Đây là protein cần thiết cho sự phát triển và ức chế tổ chức u. Người bệnh thiếu hụt hoàn toàn gen này khiến khối u phát triển không kiểm soát.

Trường hợp khác, chị Minh (33 tuổi, Hà Nội), phát hiện trên người có nhiều nốt dát cà phê cách đây nhiều năm, hiện các khối u mọc nhiều trên mặt khiến chị không dám ra ngoài, ngại giao tiếp với mọi người xung quanh. Chị cho biết, căn bệnh hiếm ảnh hưởng tới mọi mặt cuộc sống của chị. Tại bệnh viện Đa khoa Tâm Anh chị Minh được chẩn đoán u xơ thần kinh thể NF1, tương tự ông Mạnh. Các khối u to nhỏ nhiều kích thước, to nhất khoảng 2×3 cm, nhỏ nhất chỉ khoảng 1mm, mọc nhiều tại vùng lưng, cổ, mặt.

Cả hai trường hợp được bác sĩ tiến hành phẫu thuật loại bỏ các khối u lớn gây cản trở sinh hoạt. Để đảm bảo yếu tố thẩm mỹ, giúp người bệnh lấy lại tự tin, các bác sĩ tập trung loại bỏ khối u tại các vùng đầu, mặt, cổ, lưng. Tiến sĩ Hoàng Thị Phương Lan, bác sĩ Phẫu thuật Thẩm mỹ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết, mặc dù không khó để loại bỏ những khối u này nhưng đòi hỏi chuyên gia phải tỉ mỉ, khéo léo để bóc tách khối u, tránh biến dạng các vùng lân cận. Đồng thời, bác sĩ dùng chỉ khâu thẩm mỹ, ít để lại sẹo, nâng cao thẩm mỹ cho người bệnh hậu phẫu. Thông thường với các ca u xơ thần kinh, thời gian phẫu thuật sẽ tùy thuộc vào số lượng khối và vị trí khối u. Sau 2-4 ngày phẫu thuật, người bệnh có thể về nhà tiếp tục bôi kem trị sẹo, sinh hoạt bình thường. 3 tháng sau, sẹo sẽ mờ dần.

Không chỉ ảnh hưởng tới ngoại hình, u xơ thần kinh còn có thể gây nguy hiểm tới tính mạng người bệnh. Đặc biệt là những người mắc thể NF2, các khối u đa phần xuất hiện tại các dây thần kinh bên trong cơ thể, có thể đe dọa đến chức năng của não và tủy sống.

Theo tiến sĩ Hoàng Lan, u xơ thần kinh sẽ liên tục phát triển, u có thể xuất hiện bất kỳ nơi nào có dây thần kinh, ngay cả vị trí khối u đã được cắt bỏ. Mục tiêu của phẫu thuật u xơ thần kinh chủ yếu là làm giảm các triệu chứng, phòng ngừa nguy cơ tổn thương não, tủy sống, tạo điều kiện để phục hồi những tổn thương thần kinh và mô xung quanh khối u, sinh thiết chẩn đoán bệnh, cải thiện thẩm mỹ… Từ đó, góp phần kiểm soát bệnh, nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Trường hợp quá nhiều khối u gây cản trở ngoại hình, sinh hoạt, làm người bệnh mất tự tin trong cuộc sống… có thể phẫu thuật thẩm mỹ để loại bỏ. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều cơ sở thẩm mỹ không chính thống, người bệnh cần lựa chọn nơi uy tín để điều trị. Tốt nhất nên tới bệnh viện có sự phối hợp đa chuyên khoa thần kinh và thẩm mỹ.

U xơ thần kinh đa phần lành tính, không gây nguy hiểm trực tiếp tới tính mạng, tuy nhiên có một vài trường hợp, khối u mọc tại các vị trí nguy hiểm hoặc phát triển với kích thước lớn có thể gây biến dạng thể hình, giới hạn đáng kể các hoạt động chức năng của cơ thể. Tiến sĩ Khiêm khuyên, người bệnh nên chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ hoặc có bất kỳ dấu hiệu như xuất hiện đốm nâu giống tàn nhang vùng bẹn, nách, các nốt sần trên mống mắt hoặc các khối u bất thường trên da… nên tới cơ sở y tế khám và điều trị.

“Bệnh u xơ thần kinh là một dạng rối loạn di truyền, do đó để phòng tránh bệnh lý này bằng cách thực hiện xét nghiệm di truyền trước khi sinh con. Trường hợp trong gia đình có người bị u xơ thần kinh thì các thành viên còn lại nên sớm làm xét nghiệm gen để có thể chẩn đoán, dự phòng.” Tiến sĩ Khiêm nói thêm.