Giảm 14kg trong 3 tháng không phẫu thuật

Anh P. tăng 11 kg và hơn 30 cm vòng eo trong 6 tháng không rõ nguyên nhân, bác sĩ Trung Tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM chẩn đoán anh P. mắc hội chứng Cushing do tự ý dùng thuốc.

Anh B.N.P. (32 tuổi, Ninh Thuận) cao 1m65, nặng 98kg, vòng bụng 90cm. Trong vòng 6 tháng, anh tăng thêm 11kg và 30cm vòng bụng, vùng mặt, cằm, cổ, bụng lộ rõ ngấn mỡ dù không ăn nhiều, không nhậu, gia đình không có ai mắc bệnh béo phì.

Anh P. cho biết, anh bị gout cách đây khoảng 2 năm. Lúc đầu, anh vẫn uống thuốc theo toa bác sĩ, nhưng sau đó, anh tự điều trị bệnh gout. Ai chỉ thuốc nào hay thì anh uống theo. Có những loại thuốc chỉ có tác dụng giảm đau, hết thuốc thì đau lại. Anh uống những thuốc này trong khoảng 6 tháng.

Sau khi nghe anh P. chia sẻ các loại thuốc đang uống, TS.BS.Lâm Văn Hoàng, Trưởng khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát cân nặng và Điều trị béo phì, hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh chỉ định anh P. thực hiện các xét nghiệm cần thiết. Kết quả ghi nhận chỉ số mỡ máu tăng cao, tăng đường huyết; kết hợp biểu hiện lâm sàng như rạn da, da mỏng ở cẳng tay, cẳng chân, tích tụ mỡ bất thường ở vai gáy, bụng, mặt.

Bác sĩ Lâm Văn Hoàng chẩn đoán anh P. mắc hội chứng Cushing do thuốc. Bác sĩ Hoàng giải thích, vì anh P. uống thuốc không theo toa bác sĩ, tự uống thuốc giảm đau, trong đó có glucocorticoid tổng hợp, uống không đúng cách nên mắc hội chứng Cushing do thuốc, gây tăng cân không kiểm soát, rối loạn chuyển hóa rối loạn lipit máu.

Bác sĩ Hoàng cho biết, hiện nay, rất nhiều người tự ý sử dụng thuốc chứa glucocorticoid và có thể mua dễ dàng tại các nhà thuốc. Hội chứng Cushing do thuốc do tình trạng phơi nhiễm glucocorticoid trong máu lâu ngày gây biểu hiện lâm sàng và nhiều biến chứng như tăng cân ở các vị trí như bụng, mặt, yếu cơ, tăng cân, tăng đường huyết, rối loạn lipit máu, béo phì, loãng xương, rối loạn tâm thần. Những rối loạn này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Theo bác sĩ Hoàng, anh P. cần có kế hoạch giảm và cai thuốc từ từ dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ. Việc dừng thuốc đột ngột sẽ có nguy cơ suy thượng thận cấp – một tình trạng nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng. Đđiều trị béo phì không chỉ giúp giảm cân mà còn cải thiện các rối loạn chuyển hóa và giảm nguy cơ bệnh tim mạch. Việc kiểm soát mức độ cholesterol và triglycerid rất quan trọng đối với bệnh nhân mắc bệnh rối loạn chuyển hóa lipoprotein như anh P.

Đồng thời, anh P. còn được hướng dẫn chế độ dinh dưỡng phù hợp, lựa chọn những thực phẩm giàu chất xơ, giàu protein, ít đường và chất béo bão hòa. Tránh thức thức ăn nhanh, đồ ngọt và các loại thực phẩm chế biến sẵn vì chúng có thể làm tăng tình trạng rối loạn chuyển hóa và gây khó khăn trong việc kiểm soát cân nặng. Tập thể dục, vận động nhẹ nhàng đồng thời cần kiểm soát stress, hạn chế căng thẳng vì cortisol được sản xuất khi căng thẳng.

Giảm hơn 14 kg trong hơn 3 tháng

Bằng phương pháp cá thể hóa trong điều trị béo phì của tiến sĩ bác sĩ Hoàng, sự phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ và người bệnh cùng sự tuân thủ phương pháp điều trị, sau tháng đầu tiên, anh P. giảm 5 kg. Tháng thứ hai, anh P. tiếp tục giảm 3 kg. Sau 3 tháng anh giảm 10 kg. Hiện nay, hơn 3 tháng, anh giảm được hơn 14 kg, từ 109 kg còn 95 kg.

Chỉ số mỡ máu của anh P. đã về mức an toàn sau tháng điều trị đầu tiên và duy trì đến nay. Anh P. giảm mỡ bụng, mặt, cổ. Bạn bè cũng nói anh không còn bị phệ ở mặt hay người bị phù như trước. Anh không còn đau nhức xương khớp, bớt sự yếu cơ, bớt mệt mỏi. Anh P. cũng đang điều trị bệnh gout với bác sĩ chuyên khoa. Anh tuân thủ và không dám tự ý uống thuốc. Hiện chỉ số acid uric (chỉ số quan trọng để xác định bệnh gout) đã về ngưỡng an toàn.

Theo bác sĩ Hoàng, anh P. đã ngưng được thuốc glucocorticoid. Các chỉ số đường huyết, mỡ máu và các chức năng gan được cải thiện. Tình trạng huyết áp cao đã được kiểm soát ổn định. Anh P. cũng giảm nguy cơ mắc các chứng bệnh nguy hiểm như đái tháo đường, suy tim.

Khi hội chứng Cushing đã cải thiện, anh P. kiểm soát cân nặng, tiếp tục theo phương pháp điều trị béo phì của bác sĩ Hoàng để cân nặng tiếp tục giảm, về mức khoảng 80 kg.

Bác sĩ Hoàng khuyến cáo, để tránh hội chứng Cushing do thuốc glucocorticoid, mọi người không nên tự ý dùng các loại thuốc có chứa glucocorticoid như thuốc giảm đau, điều trị xương khớp, viêm xoang không rõ nguồn gốc, thuốc gia truyền; nên đi khám sức khỏe định kỳ ít nhất 1 lần/năm, giúp phát hiện sớm bệnh.

Khi có các biểu hiện như tăng cân không rõ lý do, mập mặt, bụng, vai; teo tay chân, má ửng đỏ, da mỏng, dễ bầm, vết thương khó lành, rạn da, râu và lông mọc rậm, giảm ham muốn tình dục, kinh nguyệt bất thường, tăng huyết áp, đau nhức xương khớp… cần đến gặp bác sĩ nội tiết để được khám và điều trị kịp thời.